Obecnie na rynku jest wiele przyrządów zjazdowych, które mają różne zastosowanie. Modele stosowane najczęściej w naszych jaskiniach i w ratownictwie możemy podzielić na dwa rodzaje:
- Rolka Simple Petzl, która jest najbardziej powszechna. Jej używanie nakłada na nas obowiązek użycia dodatkowego przyrządu autoasekuracyjnego (najczęściej jest to Shunt Petzl). W przypadku zjazdu tylko w samej rolce istnieje duże ryzyko niekontrolowanego upadku podczas odblokowywania przyrządu lub w przypadku utraty kontroli podczas zjazdu czy to na skutek zbyt szybkiego zjazdu, czy po uderzeniu np. przez kamień.
- Rolka Stop Petzl działa podobnie jak Simple tzn. lina przechodząca przez przyrząd trze o niego powodując hamowanie z tą różnicą, że jest w niej zamontowany system automatycznego hamowania. Żeby rozpocząć zjazd musimy wcisnąć dźwignię zwalniającą hamulec. Przyrząd ten nie posiada blokady antypanicznej w związku z tym złe użytkowanie tego przyrządu może doprowadzić do uszkodzenia ciała. Jeśli osoba obsługująca
spanikuje i straci kontrolę nad prędkością zjazdu intuicyjnie zaciska mocniej rączkę hamulca. W takim przypadku należy puścić przyrząd co jest właśnie wbrew naszym odruchom bezwarunkowym, dlatego przyrząd ten powinny być zarezerwowane dla doświadczonych grotołazów i ratowników. Należy pamiętać, że dźwignia hamulca nie służy to regulowania prędkości zjazdu a spowolnienie zjazdu i zatrzymanie wykonujemy poprzez napięcie luźnej liny pod ręką hamując trzymaną na linie.
Budowa:
Zasada działania:
Rolki działają na zasadzie tarcia liny przechodzącej przez przyrząd co powoduje hamowanie. Prędkość zjazdu jest regulowana przez nas w zależności jak duże tarcie wytworzymy w przyrządzie po przez odpowiednie wpięcie liny oraz jej ustawienia w stosunku to rolki jak i dodatkowego karabinka tzw. „hamulca”.
W rolce Simple nie mamy tzw. „hamulca” przez co musimy koniecznie używać dodatkowego przyrządu jakim jest np. shunt.
Oba rodzaje przyrządów mają ruchome okładki, dzięki czemu nie musimy się martwić, że stracimy rolkę podczas przepinania się na przepinkach. Dzięki zapadce zabezpieczającej możemy ją otworzyć a okładka nieruchoma jest cały czas wpięta do karabinka centralnego uprzęży.
Shunt
Shunt należy do grupy przyrządów autoasekuracyjnych.
Zasada działania:
Shunt działa na zasadzie dźwigni jednoramiennej, przez co dzięki obciążeniu przez coraz większy ciężar krzywki następuje docisk liny przez bolce do korpusu i zablokowania przyrządu. Zaletą tego przyrządu jest możliwość „zerwania” go pod obciążeniem. Dzięki sprężynie krzywka zawsze powraca do pozycji pracy.
Nie zaleca się stosowania dodatkowych sznureczków w shuncie, ponieważ nieprawidłowe dopasowanie ich długości może doprowadzić do sytuacji, kiedy przyrząd nie będzie mógł się zablokować.
Shunt może być używany zarówno na jednej jak i dwóch jednakowych żyłach.
